Bodemkwaliteitskaarten

Een bodemkwaliteitskaart vergemakkelijkt grondverzet. Partijen grond (mits afkomstig van een onverdachte locatie) kunnen op basis van een bodemkwaliteitskaart in veel gevallen zonder aanvullende analyses elders worden toegepast. Dit levert bij grondverzet een belangrijke kostenbesparing op en voorkomt stagnatie in de uitvoering van projecten.

Marmos Bodemmanagement is gespecialiseerd in het opstellen van bodemkwaliteitskaarten voor gemeentes, regionale samenwerkingsverbanden en andere initiatiefnemers van grondverzet, inclusief het vastleggen van het bijbehorende beleid in Nota's bodembeheer. Daarnaast heeft Marmos Bodemmanagement waterbodemkwaliteitskaarten opgesteld van meerdere waterschappen.

 

De bodemkwaliteitskaart als milieuhygiënische verklaring

Een bodemkwaliteitskaart is één van de bewijsmiddelen (milieuhygiënische verklaringen) uit de Regeling bodemkwaliteit. Daarvoor geldt een aantal randvoorwaarden:

• De bodemkwaliteitskaart moet zijn opgesteld conform de Richtlijn bodemkwaliteitskaarten
• De bodemkwaliteitskaart moet bestuurlijk zijn vastgesteld.

Bij een bodemkwaliteitskaart hoort in het algemeen een Nota bodembeheer. In de Nota bodembeheer wordt vastgelegd aan welke kwaliteit de toe te passen grond en bagger in verschillende delen van het bodembeheergebied moeten voldoen. Verder wordt in deze nota vastgelegd van en naar welke gebieden de bodemkwaliteitskaart als bewijsmiddel kan dienen.

Een bodemkwaliteitskaart heeft een lagere status dan de andere milieuhygiënische verklaringen uit de Regeling bodemkwaliteit: Als er van een concrete partij grond ook een partijkeuring als bewijsmiddel beschikbaar is dan gaan de gegevens uit de partijkeuring vóór de bodemkwaliteitskaart.

 

Bodemkwaliteitskaart: gebaseerd op historische gegevens en statistiek

Maar wat is nu een bodemkwaliteitskaart? Een bodemkwaliteitskaart is een kaart waarin een bodembeheergebied (bijvoorbeeld een gemeente) is ingedeeld in één of meer zones met een 'vergelijkbare bodemkwaliteit'. Die zones zijn in eerste instantie gebaseerd op de historie van een gebied: gebieden met eenzelfde historie hebben in het algemeen een vergelijkbare bodemkwaliteit. Bepalende factoren zijn bijvoorbeeld de aanwezigheid van ophooglagen of de ouderdom van wijken. Vooroorlogse wijken zijn in het algemeen diffuus verontreinigd als gevolg van menselijke activiteiten. Ook gebieden die pas in de twintigste eeuw zijn ingepolderd, kunnen als gevolg van de sedimentatie van verontreinigd rivierslib diffuus verontreinigd zijn. In gebieden die in 1960 boomgaard waren, komen gemiddeld hogere concentraties DDT voor dan op percelen die altijd akker zijn geweest.

 

Waterbodemkwaliteitskaarten

Van oudsher zijn bodemkwaliteitskaarten opgesteld voor de landbodem. Het Besluit bodemkwaliteit maakt het mogelijk om ook bodemkwaliteitskaarten van de waterbodem te gebruiken als bewijsmiddel (milieuhygiënische verklaring) voor de kwaliteit van vrijkomende bagger. Marmos Bodemmanagement heeft inmiddels waterbodemkwaliteitskaarten opgesteld voor het Waterschap Scheldestromen, het Waterschap Hollandse Delta, Waterschap Zuiderzeeland, het Hoogheemraadschap van Delfland en Waterschap Rivierenland.

Net als voor de landbodem geldt de Richtlijn bodemkwaliteitskaarten ook voor het opstellen van waterbodemkwaliteitskaarten. Daarmee vormt deze Richtlijn echter geen pasklaar kookboek voor het maken van een waterbodemkwaliteitskaart. De Richtlijn verwoordt vooral de aanpak voor een bodemkwaliteitskaart van de landbodem. De Richtlijn besteedt wel aparte aandacht aan waterbodemkwaliteitskaarten. Hierbij is de algemene aanpak zoals deze in het verleden is ontwikkeld voor de landbodem overgenomen als aanpak voor het opstellen van waterbodemkwaliteitskaarten. Voor de waterbodem moet daaraan met kennis van zaken een nadere invulling worden gegeven.

Voor de bestuurlijke vaststelling van waterbodemkwaliteitskaarten geldt het volgende:
Enerzijds is de waterkwaliteitsbeheerder het bevoegd gezag voor de waterbodem. Op grond daarvan stelt de waterkwaliteitsbeheerder (het waterschap danwel Rijkswaterstaat) de waterbodemkwaliteitskaart vast als milieuhygiënische verklaring. Anderzijds is de gemeente het bevoegd gezag voor toepassingen op de landbodem. Dit houdt in, dat de gemeente de waterbodemkwaliteitskaart bestuurlijk moet erkennen als bewijsmiddel als de bagger op de landbodem wordt verspreid of toegepast. Deze erkenning geldt als een vorm van gebiedsspecifiek beleid, zodat er voor deze erkenning een raadsbesluit nodig is.